2014 yılı bulut depolama ve işletim sistemlerinin daha önce hiç olmadığı kadar çok gündemde olduğu bir yıl oldu. Ülkemizde henüz veri merkezli (data center) hizmetlerin yerini alacak kadar ilgi görmese de dünya 2014 yılı içinde büyük oranda bulut sistemlere yöneldi.
Bu değişiklik IBM gibi şirketleri yeni yatırımlar yapmaya ve veri merkezine odaklı bir yapıdan bulur sistemine geçiş yapmaya zorladı. Bu geçiş sırasında kaynak sıkıntısı ve çalışanların bulut odaklı çalışmalar konusunda yeterli seviyeye getirmelerine ilişkin bazı sorunlar baş gösterdi. Bu sorunları çözmek adına IBM x86 sistem çözümlerine ilişkin finansman ve bakım hizmetlerini sağlama konusunda Lenova ile işbirliğine gitti. Sistem p ve Sistem z donanımlarıyla ilgili de 2014 başında GlobalFoundries şirketiyle anlaştı.
Elbette tüm bu yatırımlar çok büyük maliyetler anlamına geliyor. Bu gibi önemli yatırımlar öncesi yatırım ve operasyon maliyetlerinin (capex-opex) iyi hesaplanması son derece önemli. Öyle ki IBM yatırım maliyetlerinin yüksekliği nedeniyle dünya çapında yaklaşık 400 bin çalışanın işine son vermeyi planlıyor.
Şirketler için de veri merkezlerini bulut sistemlere geçirmeleri elbette kolay değil. Özellikle e-posta sunucularına ilişkin altyapıyı korumak için güvenlik başta olmak üzere birçok neden var. Fakat bulut sistemlere geçişi kolaylaştırmak için de bazı ara yöntemler denenebilir. Kurumsal firmalardan bireysel profesyonel kullanıcılara kadar her ölçekte kuruma yönelik yeni nesil bulut verimlilik hizmeti sağlayan Microsoft Office 365, profesyonellerin ve kurumların, zamandan ve paradan tasarruf ederek kaynaklarını daha etkin kullanabilmelerine olanak sağlıyor.
E-posta sunucusu, yedekleme ve arşivleme sistemleri için gerekli donanım ve yazılım maliyetlerini ve bunların sürekliliği için gerekli personel ihtiyaçları ve bakım maliyetleri düşünüldüğünde Microsoft Office 365 in ne kadar avantajlı olduğunu görülebiliyor. Ancak elbette öncelikle firmanızın ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak ve her türlü fayda maliyet analizinin yapılarak kararın verilmesi gerekiyor. Değerlendirilmesi gereken diğer nokta da Windows Server 2003’ün artık miadını doldurduğunu düşünürsek Windows Server 2012 R2 ya da Linux daha modern sunucuları kullanmak mı yoksa kendi Azure, AWS ya da diğer bulut sistemlere yönelmek mi daha cazip?
Bulut sistemlerin bir diğer faydası da altyapı kurulumu için yazılım lisans ücreti ödemiyor olmak. Sadece kullanım süresine ilişkin ödeme yaparak hizmet alabiliyorsunuz. Ayrıca bulut bilişim sağlayıcıları şu üç temel modele göre hizmet sunuyor: Altyapı hizmeti (IaaS), Yazılım hizmeti (SaaS), Platform hizmeti (PaaS). Tüm bu hizmetleri alan kuruluşlar kendi işlerini çok daha kolay şekilde halledebilirler. Böylece bu konuda ihtiyaç duyulan iş gücü azalıyor zamandan ve maliyetten ekstra kazanç sağlanmış azalmış oluyor.
Bulut teknolojisinde incelenmesi gereken bir diğer konu da Hibrit Bulut modeli. Birden fazla bulut sisteminin bütünleşik bir halde sunulduğu bu teknolojinin uygulama katmanı için genellikle Windows Azure kullanımı tercih ediliyor. Böylece işletmeler uygulamanın web katmanını Azure’a yönlendirirken veri katmanlarını veri merkezlerinin yönetimine bırakıyorlar. Böylece web katmanı işletmenin istediği şekilde ölçeklenirken şirketler güvenlik konusunda da şüpheye düşmemiş oluyor.
Ayrıca veri merkezlerinin problem yaşadığı bir durumda, felaket yaşamamak adına bulut sistem yedekleme konusunda kurumlara avantaj sağlıyor. Tüm bu faydaların yanında hız ve çeviklik de bulut sistemlerin tercih edilmesindeki en önemli neden. Bulut sistemler makul fiyatlandırmalarla küresel anlamda ulaşılabilirlik ve erişim imkanı sağlıyor. 2014 yılında bulut sistemler konusunda dünyada, baş döndürücü gelişmeler yaşandı. 2015 yılında bu gelişmelerin hız kazanması ve birçok veri merkezinin daha tahtından olmasını bekliyorum. Türkiye bu konuda henüz yeterli gelişmeyi gösterememiş olsa da dünyada yaşanan bu gelişmeler kapsamında firmalarında kendilerini değerlendirmeleri gerekiyor. Öyle görünüyor ki yakın bir zaman dilimi içinde tüm firmaların bulut yatırımlar konusunda adım atmaları zorunluluk haline gelecek.
Özet olarak, 2014 yılında dünyada bulut teknolojilerde yaşanan gelişmeler veri merkezlerinin geleceğini değiştirmeye başladı. İşte bulut sistemler ve veri merkezleri konusunda yaşananlar…